Ngày nay khi mọi người nghe thấy hai
từ “đức hạnh”, họ ít khi nghĩ ngay tới đấng mày râu. Sống một cách đoan chính
hay có đức hạnh đôi khi còn bị người đời xem là ẻo lả và nhu nhược. Thật sự
thì, chúng ta gần như đã quen luôn với việc sử dụng từ “đức hạnh” như một từ
miêu tả đạo đức và lòng chung thủy của người phụ nữ.
Tuy nhiên, “đức hạnh” có nhiều ý nghĩa
hơn là chúng ta vẫn nghĩ. Cụ thể, “virtue” bắt nguồn từ tiếng Latin “virtus”,
được phát triển từ từ gốc “vir” – trong tiếng Latin có nghĩa là đức tính của
đấng mày râu. Cicero, một chính khách và một nhà soạn văn, đã dành thời gian liệt
kê những phẩm chất quan trọng và cần thiết mà mỗi người đàn ông đều nên có. Chúng
bao gồm sự công bằng, tính cẩn trọng, lòng dũng cảm và sự chừng mực trong ăn
uống. Để được người đời nể trọng, những người đàn ông Roman phải hội tụ được cả
bốn đức tính trên. Khi Aristotle khuyến khích các chàng trai hãy theo đuổi một
cuộc sống “đức hạnh”, đó thật sự là lời kêu gọi làm trỗi dậy phẩm chất của không
ít đấng mày râu.
Một người đàn ông đã không ngần ngại chấp nhận thử thách mà
Aristotle - sống một cuộc sống “đức hạnh” : ông chính là Benjamin Franklin.
Sự theo đuổi của
Freanklin với những chuẩn mực đạo đức
Benjamin Franklin là một huyền thoại
của nước Mĩ. Chính ông đã khơi dậy ý tưởng về những gã đàn ông tự tạo ra sự
nghiệp cho mình. Mặc dù được sinh ra
trong một gia đình nghèo và chỉ chính thức đến trường trong hai năm, Franklin
vẫn trở thành một thợ in, nhà khoa học, nhạc sỹ và tác giả thành công. Và tôi suýt
quên mất, lúc rảnh rỗi của mình ông còn tham gia quản lý đất nước, và được biết
đến như một nhà ngoại giao vô cùng tài ba.
Chìa khóa dẫn tới thành công của
Franklin có lẽ không gì khác ngoài sự cố gắng rèn luyện bản thân và biến những
tham vọng của mình thành hiện thực. Vào năm 1726, khi Franklin chỉ mới 20 tuổi,
ông đã tự đặt ra cho mình một mục tiêu cao cả nhất của cuộc đời : có thể sống
một cuộc đời đức hạnh với tất cả phẩm chất đạo đức.
Tôi cho rằng quyết tâm theo đuổi một cuộc sống đức hạnh và
những phẩm chất đạo đức toàn diện là một việc làm vô cùng khó khăn và liều
lĩnh. Tôi luôn mong muốn có thể sống mà
không bao giờ phải mắc lỗi; tôi sẽ kiểm soát tất cả dù đó có là ý trời, là thói
quen hay là những khó khăn mà người khác gây ra.
Để có thể biến mục tiêu đó thành hiện
thực, Franklin không ngừng rèn luyện và tự hứa với bản thân sẽ hoàn thành một
chương trình rèn luyện cá nhân bao gồm 13 phẩm chất tốt. Chúng bao gồm :
1. "Chừng mực. Ăn không tới chán; uống không quá
nhiều."
2. "Yên lặng. Chỉ nói những điều mang lại lợi ích
cho bạn và người khác; tránh những cuộc cà kê mất thì giờ."
3. "Trật tự. Hãy để mọi thứ của bạn đều có vị trí
của chúng; hãy để mỗi phần công việc của bạn đều được thu xếp một khoảng thời
gian."
4. "Kiên định. Quyết tâm làm điều bạn phải làm;
làm bằng được điều bạn quyết tâm."
5. "Tiết kiệm. Không chi gì ngoài những thứ tốt
cho bạn và người khác; ví dụ, không nên lãng phí thứ gì."
6. "Siêng năng. Không nên bỏ phí thời gian; luôn
sử dụng chúng một cách hiệu quả; bỏ mọi hành động không cần thiết."
7. "Chân thật. Không nên lừa dối; hãy suy nghĩ một
cách ngay thẳng và thành thật, và, nếu bạn nói, hãy nói điều bạn biết."
8. "Công bằng chính trực. Không làm hại người
khác, giúp đỡ người khác là bổn phận của bản thân."
9. "Điều độ. Tránh những sự thái quá; cố chịu đựng
tới mức bạn cho là đủ."
10. "Sạch sẽ. Không nên để sự không sạch sẽ hiện
diện trên thân thể, quần áo hay nơi ở của bạn."
11. "Yên bình. Không nên quan tâm tới những điều
vặt vãnh, hay những rủi ro thông thường hoặc không tránh được."
12. "Trinh tiết. Điều tiết sinh dục, đừng để làm
tổn hại thân thể của mình hoặc an ninh hay danh dự của người khác."
13. "Khiêm tốn. Học theo Jesus và Socrates"
Để theo dõi sự tuân thủ những nguyên tắc đạo đức này của
bản thân, Franklin luôn mang theo bên mình một cuốn sổ nhỏ gồm 13 bảng. Mỗi
bảng gồm một cột cho mỗi ngày trong tuần và 13 dòng tương ứng với chữ cái đầu
của 13 phẩm chất đạo đức. Franklin tự đánh giá mình vào cuối mỗi ngày. Ông đặt một chấm nhỏ vào ô bên cạnh mỗi
phẩm chất mà mình không tuân thủ. Mục tiêu của ông là hạn chế được tối đa số
chấm tròn trong bản, điều này thể hiện mức độ sống “đức hạnh” của con người
Franklin.
Franklin sẽ đặc biệt chú ý vào một đức
tính mỗi tuần bằng cách đặt đức tính đó vào dòng đầu tiên của bảng ứng với tuần
đó cùng với một câu châm ngôn ngắn để giải thích ý nghĩa của nó. Theo cách đó,
sau 13 tuần ông sẽ lần lượt tâp trung được vào cả 13 đức tính và sau đó lại
tiếp tục lại quá trình.
Khi Franklin mới bắt đầu cách làm này,
ông nhận ra bản thân còn mắc nhiều lỗi hơn là ông mong muốn. Nhưng dần dần, bằng
nỗ lực của mình, ông nhận thấy những chấm tròn gần như “biến mất” khỏi bảng.
Franklin chưa bao giờ thật sự đạt được
mục tiêu của hình, đó là hướng đến được đời sống đức hạnh một cách hoàn toàn và
thậm chí có một vài sai lầm đáng nói ( phụ nữ và thói nghiện bia đã khiến ông
không ít lần phá vỡ những nguyên tắc về trinh tiết và sự chừng mực trong ăn
uống). Dù vậy, ông vẫn cảm thấy mình được lợi không ít khi thực hiện chương
trình này cho bản thân.
Mặc dù tôi chưa bao giờ chạm được đến
sự hoàn hảo mà tôi luôn khao khát đạt được, thậm chí còn cách chúng rất xa,
nhưng bằng nỗ lực, tôi vẫn là một người tốt đẹp và hạnh phúc hơn một người mà
tôi đã có thể trở thành nếu tôi không cố gắng.
Áp dụng cách làm của
Franklin để theo đuổi “cuộc sống đức hạnh” của chính bạn
Trong bài báo này, chúng tôi muốn làm
sống lại ý tưởng rằng sống một cách đàn ông nghĩa là sống có đức hạnh. Lấy Ben Franklin làm một ví dụ, ông có thể
cho chúng ta thấy sống đức hạnh có thể mang tới những lợi ích gì cho các đấng
mày râu.
Để có thể giúp bạn theo đuổi “cuộc
sống đức hạnh” của riêng mình, bắt đầu vào mỗi sáng thứ Hai và lặp lại vào tuần
kế tiếp, chúng ta sẽ gạch chân một trong những phẩm chất của Franklin mà bạn nên
tập trung trong suốt một tuần. Chúng ta cũng có thể tìm một ngừi đàn ông tuyệt
vời trong quá khứ làm ví dụ để bạn có thể thấy rằng những phẩm chất đó và những
bài học thực tế về chúng có thể giúp chúng ta thật sự sống có đức hạnh hơn. Sauk
hi hoàn thành với 13 phẩm chất mà Franklin đã đưa ra, chúng ta sẽ thêm nhiều
phẩm chất khác nữa.
Vậy thì,
tại sao bạn không bắt tay xây dựng một cuộc sống đức hạnh cho bản thân ngay từ
bây giờ bằng cách tải về những mẫu bản sao tiện lợi mô phỏng mẫu bảng gồm 13
phẩm chất của Franklin? Hãy thử thách bản thân và xem xem liệu bạn có đủ khả
năng vượt qua một ngày mà không phạm bất cứ lỗi nào. Còn nếu bạn muốn có thể
mang những bảng này theo bên người suốt cả ngày, hãy sắm một chiếc túi vải Moleskine
và chép lại bảng và đặt vào đây. Chúng sẽ không chỉ là một vật để tự đánh giá
bản thân như Franklin từng làm, theo tôi chúng còn như một lời nhắc nhở bạn
rằng bạn đang trên con đường tìm kiếm “cuộc sống đức hạnh” cho riêng mình.
Cám ơn bạn !
ReplyDeleteThis comment has been removed by the author.
ReplyDelete